یکی از چالش‌هایی که برخی از شرکتهای نوپا با آن روبرو می‌شوند این است که هزینه‌های شرکت بالا می‌رود درحالی‌که درآمد کاهش پیدا کرده یا تغییری نکرده است. پرسش اغلب مدیران شرکت این است که در چنین شرایطی آیا لازم است مالیات بپردازند؟ یا مبلغ مالیاتی که برای شرکت تعیین می‌شود چقدر است؟ در این مطلب به بررسی میزان مالیات شرکتهای زیان‌ده می‌پردازیم؛ پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
شرکت زیان‌ده چیست؟
میزان درآمد شرکت‌ها تحت تاثیر عوامل مختلفی است. درصورتی‌که بنا به دلایلی درآمد شرکت کمتر شود، اما هزینه‌ها همچنان پابرجا بماند شرایط مالی شرکت رو به زیان‌ده بودن پیش می‌رود. شرکتهای زیان‌ده نقدینگی کافی در اختیار ندارند یا حساب بانکی آن‌ها منفی می‌شود به عبارتی دیگر فروش شرکت به قدری پایین است که نمی‌تواند هزینه‌های شرکت را جبران کند.
عواملی مانند مدیریت نامناسب شرکت، مدیریت نادرست وجوه نقد شرکت، عدم آشنایی با بازاریابی، افزایش سرمایه در موجودی انبار و اختصاص ندادن سرمایه مناسب برای کسب و کار شرکت موجب زیان‌ده بودن شرکت می‌شود. تنظیم اظهارنامه مالیاتی در این شرایط نشان می‌دهد هزینه‌های شرکت از میزان کسب درآمد آن بیشتر است و شرکت زیان‌ده است. سازمان امور مالیاتی در جهت حمایت از شرکتهای تازه تاسیس که زیان‌ده هستند قوانین مالیاتی ویژه‌ای را تدوین کرده است.
مالیات شرکتهای زیان‌ده چگونه محاسبه می‌شود؟
مطابق قانون تمامی شرکت‌ها موظف هستند در زمان تعیین شده و با استفاده از ابزارهای تعیین شده، میزان هزینه و درآمد شرکت را با اظهارنامه مالیاتی گزارش و به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند. سازمان امور مالیاتی توسط ممیز مالیاتی مدارک و اسناد ارائه شده را بررسی می‌کند و در مورد پرداخت مالیات شرکت تصمیم می‌گیرد. تصمیم سازمان امور مالیاتی در مورد مالیات شرکتهای زیان‌ده بعد از بررسی‌های دقیق به روش‌های زیر انجام می‌شود.
چه موقع از شرکتهای زیان‌ده مالیات دریافت نمی‌شود؟
در صورتی که ممیز مالیاتی بعد از بررسی اظهارنامه مالیاتی و اسناد و مدارکی که به آن ضمیمه و به سازمان امور مالیاتی ارسال شده به این نتیجه برسد که هزینه‌های شرکت به دلیل دریافت وام برای پرداخت حقوق کارکنان یا خرید تجهیزات و ابزارهای جدید یا سایر امور جاری در شرکت افزایش پیدا کرده، اما درآمد همچنان ثابت است یا اینکه کمتر شده، شرکت را به عنوان زیان‌ده تلقی می‌کند.
به همین جهت مطابق قانون شرکتهای زیان‌ده تا سودآوری مجدد شرکت و کسر زیان‌های پیشین شرکت، مالیاتی از شرکت دریافت نمی‌شود. این قانون به بهبود وضعیت کسب و کار و جلوگیری از مشکلات مالیاتی شرکت کمک می‌کند.
چه موقع زیان‌ده بودن شرکت رد می‌شود؟
در مواردی که ممیز مالیاتی اظهارنامه مالیاتی و مدارک را بررسی کند و متوجه شود افزایش هزینه‌ها به امور توسعه یا تولیدی شرکت ارتباط ندارد و صرف هزینه‌های شخصی مدیران شده است، زیان‌ده بودن شرکت را مورد پذیرش قرار نمی‌دهد. به طور مثال در مواردی‌که شخص حقوقی وام دریافت شده را به جای اینکه صرف امور شرکت برای سوداوری کند، به خرید ملک یا ماشین اختصاص دهد، زیان‌ده بودن شرکت لغو می‌شود. در چنین شرایطی شرکت موظف به پرداخت مالیات است و درصورت عدم پرداخت مشمول جرائم مالیاتی می‌شود.
مالیات شرکتهای درحال انحلال
زمانی که زیان شرکت از ۵۰ درصد سرمایه‌ی آن بیشتر شود، مطابق قانون تجارت موظف است سرمایه‌های شرکت را کاهش دهد. در این شرایط شرکت به سمت انحلال پیش می‌رود. سازمان امور مالیاتی برای پرداخت مالیات شرکتهای در حال انحلال هم تمهیداتی اندیشیده است.
وقتی هئیت مدیره یا دادگاه با توجه به میزان زیان‌های شرکت، تصمیم به تصفیه یا انحلال شرکت بگیرد، مدیر تصفیه مسئولیت فروش دارایی‌ها و پرداخت بدهی‌ها را به عهده می‌گیرد. یکی از موارد بدهی‌که مدیر تصفیه پرداخت می‌کند مالیات‌های پرداخت نشده سال‌های قبل است.
آشنایی با قوانین مالیات شرکتهای زیان‌ده
در قانون مالیات مستقیم ماده ۱۴۷ و ۱۴۸ به هزینه‌های بررسی درآمد مودیان مالیاتی و مشخص کردن سودآوری یا زیان‌ده بودن شرکت می‌پردازد. ماده ۱۴۷ قانون مالیات مستقیم به شرح زیر است:
هزینه‌های قابل قبول برای تشخیص درآمد مشمولان مالیاتی عبارت است از هزینه‌های متعارف با تکیه بر اسناد و مدارک که منحصرا اختصاص به کسب درآمد شرکت در دوره مالی با رعایت حد نصاب‌های مقرر مالی دارد. ماده ۱۴۸ قانون مالیات مستقیم هم مربوط به شرح هزینه‌های قابل قبول ماده ۱۴۷ است.
وظایف مدیران شرکتهای زیان ده
مدیران شرکت باید با قوانین مالیاتی آشنایی داشته باشند، زیرا درصورت عدم تسلط بر قوانین و آشنا نبودن با آن، مدارک را به موقع تنظیم نمی‌کنند و به سازمان امور مالیاتی تحویل نمی‌دهند که منجر به افزایش هزینه‌ها و ایجاد مشکلات مالیاتی شرکت می‌شود.
به همین جهت لازم است مدیران گزارش‌های فصلی را به موقع تحویل دهند، دفاتر مالی را تکمیل کنند، اظهارنامه مالیاتی را در زمان مقرر شده تکمیل کنند، همچنین اسناد و مدارک را به طور کامل تحویل بدهند. کوتاهی در انجام هر کدام از این موارد باعث می‌شود زیان‌ده بودن شرکت توسط سازمان امور مالیاتی رد شود.
مطابق ماده ۱۴۷ و ۱۴۸ قانون مالیات مستقیم فقط در مواردی که اظهارنامه به صورت دقیق پر شود و مدارک لازم به آن ضمیمه شود، مالیات شرکتهای زیان‌ده لغو می‌شود. پس درصورتی‌که مدیر شرکت یا موسسه‌ای هستید باید با مسائل مالی آشنا شوید و اطلاعت به‌روزی در مورد امور مالیاتی کسب کنید تا درصورت زیان‌ده شدن شرکت بتوانید از بالارفتن هزینه‌های شرکت با پرداخت مالیات جلوگیری کنید.
نرم افزارهای حسابداری جامع یکی از ابزارهای مفید است که به مدیران کمک می‌کند برای تنظیم اظهار نامه مالیاتی مدارک کاملی را در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دهند و زیان‌ده بودن شرکت را اثبات کنند.
